Page 226 - Üçüncü Öğretmen

SÖYLEŞİ
JAMES DYSON

İNOVASYON LİSESİ

James Dyson tasarım ve mühendislik konularına eğitimini tamamladığı
Royal College of Art’ta [Kraliyet Sanat Akademisi] ilgi duymaya başladı.
Mezun olduktan sonra, mühendislik firması Rotork’ta çalışmaya başlayarak,
yüksek hızlı bir çıkartma aracı olan Deniz Traktörü’nü tasarladı. Dyson kendi

girişimleriyle geliştirdiği Ballbarrow (toplu el arabası) ile 1977 yılının Yapı
Tasarım İnovasyon Ödülü’nü kazandı. Bundan beş sene ve 5127 prototip
sonrasında, şu anda 40’tan fazla ülkede satılan, emiş gücünü kaybetmeme
özelliğine sahip elektrik süpürgesi Dual Cyclone’a son şeklini verdi. Dyson
ayrıca, James Dyson Vakfı ismiyle bir hayır kurumu kurdu; 2007 yılında ise
Dyson Tasarım İnovasyon Okulu’nu açma planlarını açıkladı. Bu girişimin
hayata geçirilmesi, öngörülemeyen imar sorunları dolayısıyla şu anda askıya

alınmış durumda. Ancak okulla ilgili yapmak istediklerini anlattığı söyleşisinde
de savunduğu gibi Dyson, uygulamalı bilim ve teknoloji eğitiminin gençleri
katılıma teşvik edeceğinden ve ekonomileri hareketlendireceğinden emin.

Birleşik Krallık’ta verilen bilim ve teknoloji eğitiminin mantığı ideal kabul edilir oldu. Aldığınız eğitim size
durumuna eleştirel yaklaşıyorsunuz. Nedenini genelde, sınavlarınızda başarılı olursanız üniversiteye
öğrenebilir miyiz? Mühendislik, fizik ve teknoloji gideceğiniz, böylece fabrikalara ve tüm o berbat ve
alanlarında eğitim alan kişi sayısı gün geçtikçe kirli işlere bulaşmak zorunda kalmayacağınız fikrini
azalıyor. Refahımızı teknoloji üretme ve dünyaya ithal aşılar. Ayrıca, son elli sene içerisinde aşırı güçlenen
etme becerimizin belirlediğini düşünecek olursak, medyanın da, mühendisliği cazip bir meslek olarak
bunun önemli bir kayıp olduğunu düşünüyorum. yansıtmış olduğunu söyleyemeyiz. Benim önerdiğim
Ürünlerinizin üretimini Çin’de, montajını Malezya’da çözüm, mühendisliği ilginç ve heyecan verici bir hale
yaptırıyor olabilirsiniz ama bunlar Amerikan, getirmek.
Kanadalı, İngiliz ya da Japon şirketleri tarafından
geliştirildiği ve teknolojinin asıl sahibi bu şirketler Kurduğunuz hayır kuruluşu James Dyson Vakfı,
olduğu sürece, ürün o ülkeden ithal edilecek ve verdiği ödüller, burslar ve atölyelerle, çok sayıda
o ülkeye gelir sağlayacaktır. Eleştirimin temelinde eğitim girişimine destek oluyor. Bu doğru. Dışarıdaki
yatan mali sebep budur. Ne de olsa, “Mühendislik faaliyetlerimiz sırasında sınıfları ziyaret ettik.
zaten kimsenin ilgisini çekmiyor, boş verelim gitsin” Çocukların 9-10 yaşlarından itibaren, özellikle 12 ila
diyebilirsiniz. Peki, bu alanda işler neden yolunda 15 yaşlarında bilime büyük ilgi duyduğunu gördük.
gitmiyor dersiniz? Son elli seneyi bir kenara koyarsak, Bilimi gerçekten çok seviyorlar; bu alanda yaratıcı ve
Dickens’ın döneminden bu yana, aristokrasinin ve araştırmacı oluyorlar. Modeller oluşturmak istiyorlar;
eğitimli sınıfının, hatta işçi sınıfının bile insanları bir şeylerin doğruluğunu kanıtlamaya can atıyorlar.
bir şeyler üretmekten uzaklaştırdığını gördük. Düzenlediğimiz atölyeler sırasında yaptığımız
Arkasından internet şirketlerinde patlama yaşandı ve anketler, bu çocukların üçte ikisinin mühendisliği ana
“Hiçbir şey üretmenize gerek yok, akıllı olun yeter” ders olarak almak istediğini, ancak alamadıklarını

224 | EĞİTİMİN YENİDEN YAPILANDIRILMASI