Page 202 - Üçüncü Öğretmen

BAĞLAM KONSEPT
HER BEYİN FARKLIDIR EVRENSEL TASARIM VE
UYGULAMALI ÖZEL TEKNOLOJİ MERKEZİ’NDEN EĞİTİMDE EVRENSEL TASARIM
ALINAN BEYİN GÖRÜNTÜLERİ, HERKESİN BEYNİNİN BU İKİ TASARIM ORGANİZASYONU ERİŞİLEBİLİRLİĞİN
FARKLI ŞEKİLLERDE İŞLEDİĞİNİ GÖSTERİYOR. TANIM VE TASARIMINI YENİDEN YAZIYOR.

Geçici bir moda ya da akımdan ibaret olmayan
evrensel tasarım, genel anlamda bakıldığında in-
san becerilerinin özel değil, sıradan olduğu inan-
cından yola çıkan kalıcı bir tasarım yaklaşımıdır.
Evrensel tasarım; engellileri, yaşlıları, çocukları
ve ortalamanın dışında kalan diğer tüm grupları
barındırmaya uygun ve aynı zamanda tüm kulla-
nıcıların faydalanabileceği türden tasarımdır. Ne
de olsa, görme bozukluğu olanların okuyabileceği
stereo ekipman etiketlerinin sağladığı okuma ko-
laylığından herkes yararlanacak; gürültülü yerler-
deki ses düzeyi ayarlanabilir genel kullanıma açık
telefonlar, herkese kullanım kolaylığı sağlayacak;
merdivensiz bina girişlerinden ise eşya taşıyanlar
Bu üç fonksiyonel manyetik rezonans görüntüsü,
aynı basit parmak vurma görevini yerine getiren üç ile bebek arabası ya da tekerlekli sandalye kulla-
kişinin beyin faaliyetinin farklı yollar izlediğini gös- nanlar eşit şekilde faydalanacaklar.
teriyor. Bu görev yerine getirilirken gösterilen beyin
faaliyeti seviyeleri, farklı renklerle gösteriliyor. Eğitimde Evrensel Tasarım çerçevesinde, herkes
Mavi renk, düşük ile orta seviye arasında; kırmızı, için iyileştirilmiş erişim anlayışı benimsenerek,
yüksek seviyede; sarı renk ise son derece yüksek öğretim programı materyallerine ve öğretim
seviyede faaliyete işaret ediyor. Sonuçlarda bu üç yöntemlerine uyarlanır. Öğretmenin amacı, her
kişiden her birinin beyninin kendine özel bir şekil- öğrenciye birtakım beceriler kazandırmak ve dersi
de çalıştığını görüyoruz. anlamasını sağlamaktır; ancak, her çocuğun aynı
şekilde öğrenmesi mümkün değildir. Geleneksel
Uyarlamada kullanılan kaynak: “Brain Imaging Showing
öğretim programı materyalleri genelde, bu he-
Individual Differences” [Bireysel Farklılıkları Gösteren Beyin
defin gerçekleştirilmesi için gereken esnekliği
Görüntüleri]
ancak bir raddeye kadar sağlayabilecek nite-
Daha fazla bilgi için: www.cast.org
likte olur. Evrensel tasarımlı öğretim programı
ise tasarıma şu üç esneklik prensibini de dahil
ederek, bu sınırlamaların üstesinden gelir: Birden
fazla sunum yöntemi, birden fazla katılım seçene-
ği ve birden fazla ifade şekli. Tasarımın kendisiyle
sağlanan bu esneklik, öğrencilere daha geniş bir
dizi seçenek sunar; bu sayede öğrenci öğretim
programına değil, öğretim programı öğrenciye
uyum sağlar. Uyarlamada kullanılan kaynak: “About
Universal Design” [Evrensel Tasarım Hakkında]
Geniş bilgi için: www.udeducation.org

200 | HERKES İÇİN EĞİTİM