Page 204 - Üçüncü Öğretmen
P. 204

RAPOR                                        KONSEPT
        ENGELLİ ÖĞRENCİLERİN                         ENGELLİ TASARIMCILARIN

        KATILIMININ SAĞLANMASI                       KATILIMININ SAĞLANMASI
        ARAŞTIRMACILAR, ENGELLİ ÖĞRENCİLERİN ENGELLERİ   BİR DESTEK KURULUŞU, ÇEŞİTLİLİĞE UYGUN TASARIM
        SAPTADIĞINI VE BUNLAR İÇİN DİĞER ÖĞRENCİLERİN   KONUSUNDA ENGELLİ TASARIMCILARDAN DAHA
        AKLINA GELMEYECEK ÇÖZÜMLER ÜRETEBİLDİKLERİNİ   DONANIMLI GRUP OLMADIĞINI SAVUNUYOR.
        SÖYLÜYOR.
        Kapsayıcı okul ortamları yaratmak için; fiziksel   1990’ların engelli hakları mantrası olan “Biz
        erişim mümkün olmalı, en elverişli eğitsel ve   Olmadan Bizim Adımıza Asla”  günümüz tasarım
        sosyal deneyimlerin yaşanmasına olanak verilmeli   endüstrisinde hiç olmadığı kadar geçerlilik kazandı.
        ve öğrenciyi iyi yetiştirecek koşullar oluşturulmalı.   Bu sloganla, politikacılardan ve diğer karar
        Bunlar sağlanamazsa, engelli öğrenciler,     mercilerinden, tasarıma ilişkin kararlardan en çok
        diğerleriyle eşit bir eğitim alma hakkından mahrum   etkilenen kişileri kendi sorunlarına çözüm getirme
        edilmiş olur.                                ve herkesin yararına olacak daha iyi fırsatlar
                                                     yaratma sürecine dahil etmeleri isteniyor. Peki, bu
        İhtiyacımız olan, genel okul ortamlarında kapsayıcılık
        ve tam katılımın önündeki engellerin, bunlardan   neden gerekli?
        en çok etkilenen engelli öğrenciler tarafından   Yaşamlarımız, hislerimiz, istek ve arzularımız
        belirlendiği deneysel çalışmalardır. Ciddi fiziksel   hakkında bize ancak engelliler bir anlayış
        engelleri olan öğrencilere ayak bağı olacak mimari   aktarabilir. Geçmişte kişisel tarihin gücünü, çeşitli
        öğeleri ortadan kaldıran şekilde tasarlanmış bir   kültürler içinde; örneğin Afrika ve İspanyol kökenli
        okulda bile, öğrencilerin %83’ü kimi barınma
        ihtiyaçlarının karşılanmadığını bildirmiştir.  Amerikalıların, kadınların pratiğinde görmüşüzdür.
                                                     Engelli aile üyelerimiz ve arkadaşlarımız ile
        Biz de bu yüzden, fiziksel engelli öğrencilerin ve   bize yardımcı olmaya çalışan profesyoneller,
        velilerinin düşüncelerinden yola çıkarak, sekiz farklı   hayatlarımızla empati kurup, belli katkılar
        okul ortamı içerisinde erişilebilirliği ve kapsayıcılığı   sağlayabilseler de, tasarım bilgisiyle engellilik
        engelleyici veya kolaylaştırıcı unsurları inceledik.   anlayışını sezgi yoluyla kaynaştıramazlar.
        Bu sekiz okulun öğrencilerinin, okul ortamlarında
        kapsayıcılığı engelleyen ve kolaylaştıran unsurların   Konutların, peyzajın, işyerlerinin ve okulların
        hepsini tespit ve ifade edebildiklerini gördük. Hatta,   planlama ve tasarımına engelli tasarımcılar
        onlara yalnızca yapısal ve yaklaşımsal engelleri   katkıda bulunduğunda, kişisel engellilik deneyimi
        sorduğumuz halde, kasıtlı olmayan yaklaşımsal   ile profesyonel tasarım becerilerinin bir bileşimini
        engeller ile değerler sistemine ilişkin konulardan   elde etmiş oluruz. Bu yolu izlediğimizde, yapı
        politika ve prosedür meselelerine kadar. Öğrenciler,   ve ürünlerin işlevsel kullanımında çoğulculuk,
        sonuç olarak koşulların iyileştirilmesi için şu dört   sonradan hesaba katılan bir unsur olmaktan
        çözümü önerdiler: Fiziksel yapılarda erişilebilirliği   çıkarak, tasarım ve kullanım sürecine temelden
        arttıracak şekilde değişiklikler yapılması; engelliliğe   entegre edilmiş olur. Ayrıca, estetik açıdan
        dair farkındalık programlarının artırılarak, olumsuz   bakıldığında da, çoğul yapıdaki dünyamızın
        yaklaşımların daha çok ele alınması; bilgi ya da   güzellik ile işlevin bir arada düşünüldüğü yeni
        anlayış eksikliğinin giderilmesi için öğretmenlere   uğraşlara ve yeni fikirlere ihtiyacı olduğunu
        ve personele verilen kapsayıcılık eğitimlerinin   görüyoruz. Engelli olmayan eğitimli tasarımcılar
        artırılması ve son olarak da, daha kapsayıcı eğitim   da muhtemelen yavaş yavaş bu gibi çeşitliliği
        politikalarının geliştirilmesi. Öğrencilerin kapsayıcı   barındırmaya yönelik çözümler üreteceklerdir;
        çevreler üzerine yapılacak değerlendirmelere katkıda
                                                     halbuki engelli tasarımcıların başından itibaren
        bulunmalarına izin ve teşvik verilmelidir.  Uyarlamada   dahil olması durumunda süreç, daha düzenli
        kullanılan kaynak: “Barriers and facilitators to inclusive
        education as reported by students with physical disabilities   ve daha tutarlı şekilde işleyecektir.  Uyarlamada
        and their parents” [Engelli öğrencilerin velilere göre kapsayıcı   kullanılan kaynak: Building a World Fit For People: Designers
        eğitimi engelleyici ve kolaylaştırıcı unsurlar] Geniş bilgi için:   with Disabilities at Work [İnsana Layık Bir Dünya İnşa Etmek:
        www.questia.com                              Engelli Tasarımcılar İş Başında] Geniş bilgi için: www.
                                                     adaptiveenvironments.org

        202 |  HERKES İÇİN EĞİTİM
   199   200   201   202   203   204   205   206   207   208   209